Totalnie nie nostalgia, Wanda Hagedorn & Jacek Frąś

Wśród wydawanych w ostatnim czasie sentymentalnych opowieści o sielskim dzieciństwie w PRLu książka Wandy Hagedorn bardzo się wyróżnia. Nie tylko różową okładką i sporym formatem.

Po pierwsze jest to komiks. Sugestywne, dość blade i mroczne rysunki Jacka Frąsia silnie działają na wyobraźnię i potęgują przekaz tekstu, na który, siłą rzeczy, nie ma w komiksie zbyt wiele miejsca. Po drugie jest to opowieść autobiograficzna, która bez wątpienia stanowiła ważny element terapii autorki. Jest więc opowieścią poszarpaną, w której na kolejnych stronach odkrywamy przeszłość Wandy Hagedorn i jej wybiórcze wspomnienia. Po trzecie memuar ten jest bardzo szczerą, bolesną i osobistą relacją z dorastania w kraju, którego obywatele musieli się codziennie zmagać z przeróżnymi opresjami i brakami. Podważanie autorytetów i zdradzanie rodzinnych tajemnic jest w tym przypadku obowiązkowym elementem całości. Po czwarte mamy po raz kolejny do czynienia z autorką mieszkającą od lat za granicą (podobnie jak np. Grażyna Plebanek czy Wioletta Grzegorzewska), która w niezwykle trafny sposób wypunktowuje bolesne tematy, tak chętnie od pokoleń zamiatane w naszym kraju pod dywan. Wynika z tego, że dystans geograficzny i kulturowy ułatwia pisarkom spojrzenie na Polskę z innej perspektywy i dodaje odwagi w poruszaniu w swych książkach tzw. trudnych tematów.

Uważam, że jest to BARDZO ważna pozycja na polskim rynku. Książka, która okaże się dla wielu czytelników drogowskazem w rozprawianiu się z własnym dzieciństwem i w nazywaniu pewnych zjawisk po imieniu. Główna bohaterka, mała Wandzia, ma trzy młodsze siostry, pasywną matkę i ojca tyrana. Dzieciństwo spędza w poniemieckim Szczecinie, gdzie żywe wspomnienie wojny jest wszechobecne, choć nie do końca nazwane. Hagedorn otwarcie porusza trudne kwestie: chorobę Alzheimera, molestowanie seksualne, dojrzewanie płciowe, patriarchat i brak głębokich rodzinnych więzi. Ale poruszanych tematów jest dużo więcej - myślę, że każdy wyłuska z Totalnie nie nostalgii inne treści, w zależności od własnych doświadczeń i wrażliwości.
Trzeba przy tym pamiętać, że różowy kolor okładki jest bardzo zwodniczy. Należy raczej zwrócić uwagę na nosorożca: lektura memuaru nie jest przyjemnością. Wręcz przeciwnie: jest to trudna, momentami bolesna, podróż w przeszłość, podczas której głęboko skrywane sekrety mogą się wydostać na powierzchnię. Książka zadra. Książka, o której można gadać godzinami. Czytałyśmy ją na lipcowe spotkanie Klubu Miłośniczek Książek razem z Gugułami. Te dwie pozycje wiele łączy: kobieca narracja, opisywany kraj i poruszane tematy: dorastanie i rodzina. Mimo to są to dwa kompletnie różne spojrzenia i dwie odmienne narracje. To jest moc literatury!
I owszem można się przyczepić, że cała historia nieco się rozłazi i brak jej głównego wątku trzymającego całość w ryzach. Ale to chyba nie o to w tej książce chodzi.

Czytajcie ten wyjątkowy memuar - moim zdaniem warto!

Ocena: 5+/6

Komentarze

  1. Nie słyszałam o tej książce, a rzeczywiście zapowiada się ciekawie. No i chętnie sięgnęłabym w końcu po jakiś komiks. :)

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Instrukcja nadużycia, Alicja Urbanik-Kopeć

Chrapiący ptak. Rodzinna podróż przez stulecie biologii, Bernd Heinrich

Nowe książki